ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΕΛΟΣ;

Πυρ κατατρώγει έμπροσθεν αυτού
και φλόγα κατακαίει όπισθεν αυτού.
Η γη είναι ως παράδεισος της Εδέμ
έμπροσθεν αυτού και όπισθεν αυτού
πεδιάδα αφανισμένη.
Ηωήλ κεφ. Β παρ.3
Το παρακάτω κείμενο το είχα γράψει αρχές της Άνοιξης με σκοπό να το δημοσιεύσω σε ένα φυλλάδιο που θα το εκδίδαμε στο χωριό μου. Η έκδοση δεν υλοποιήθηκε και το κείμενο έμεινε ξεχασμένο στον υπολογιστή μου. Σήμερα, μετά την επαπειλούμενη κατάρρευση του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, νομίζω ότι είναι αρκετά επίκαιρο και το δημοσιεύω στο blog μου χωρίς κανένα σχόλιο.

«Πολλές φορές έχει τύχη να ακούσουμε στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση ή να διαβάσουμε στην εφημερίδα διάφορα ποσοστά αύξησης ή μείωσης κάποιων μεγεθών που αφορούν τα κέρδη μιας τράπεζας ή μιας επιχείρησης. Όπως, ακόμη, το ποσοστό αύξησης των θανάτων από κάποια συγκεκριμένη αιτία ή το ποσοστό των γεννήσεων εντός μιας κοινωνικής ομάδας χωρίς ποτέ να δίνουμε και τόσο μεγάλη σημασία σ’ αυτό το γεγονός. Για παράδειγμα διαβάζουμε ότι η παγκόσμια οικονομία τα τελευταία 10 χρόνια παρουσίασε ρυθμό αύξησης 4% το χρόνο, ή ότι στην Ε. Ε. ο ρυθμός αύξησης κατανάλωσης ενέργειας τα τελευταία χρόνια ήταν της τάξεως του 4% κατ’ έτος ή ότι ο ρυθμός αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού παγκόσμια, έχει σταθεροποιηθεί γύρω στο 1,7% ανά έτος.
Για να γίνει πιο κατανοητό αρκεί να σκεφτούμε τη διαδικασία χρήσης ενός αυτοκινήτου. Όταν ξεκινάμε με το αυτοκίνητό μας πατώντας σταθερά γκάζι, αν η ταχύτητά του αυξάνεται κατά 23% το δευτερόλεπτο, παρατηρώντας τον χιλιομετρητή θα διαπιστώσουμε ότι σε ίσα χρονικά διαστήματα η ταχύτητά μας θα διπλασιάζεται, επομένως κάθε 3 δευτερόλεπτα αυτός θα δείχνει τους αριθμούς 2,4,8,16,32,64…….έως ότου φτάσουμε σε μια οριακή ταχύτητα που θα εξαρτάται από τη δύναμη του κινητήρα μας και την κατάσταση του οδοστρώματος. Άρα πατώντας συνεχώς το γκάζι, δίνουμε έναν ρυθμό αύξησης της ταχύτητας του αυτοκινήτου μας. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι όταν μια ποσότητα έχει ρυθμό αύξησης, κάποια χρονική στιγμή στο μέλλον διπλασιάζεται. Σύμφωνα με έναν μαθηματικό τύπο, για να βρούμε σε πόσο χρόνο θα διπλασιαστεί, διαιρούμε το 69 (στρογγυλοποιούμε στο 70 για λόγους απλοποίησης των υπολογισμών μας) δια του ποσοστού επί της εκατό αύξησης της ποσότητας το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Ας υποθέσουμε π.χ. ότι η ετήσια παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου έχει σταθερό ποσοστό αύξησης 5% το χρόνο, και η παγκόσμια κατανάλωση ήταν 100 εκατομμύρια βαρέλια ετησίως τη χρονική στιγμή έναρξης της μέτρησης. Επόμενο είναι σε 14 χρόνια (70/5) η κατανάλωση να εκτοξευτεί στα 200 εκατ. βαρέλια, σε 28 χρόνια στα 400 εκατ. βαρέλια, σε 42 χρόνια θα φτάσει τα 800 εκατ. βαρέλια, σε 56 χρόνια τα 1600 εκατ. βαρέλια το χρόνο. Δεν συνεχίζω γιατί τα νούμερα αρχίζουν και γίνονται τρομακτικά, εφιαλτικά.
Αρκεί μόνο να συλλογιστούμε ότι πριν σαράντα περίπου χρόνια ο ρυθμός αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού ήταν της τάξεως του 2,2% το χρόνο. Μ αυτόν τον ρυθμό αύξησης είχαμε διπλασιασμό του πληθυσμού της γης σε 31 περίπου χρόνια!!! Μήπως θα φτάσει η στιγμή που θα τρώμε ο ένας τον άλλο; Δεν είναι μακριά αυτή η εποχή αν σκεφτούμε τους ρυθμούς που πολλαπλασιαζόμαστε σήμερα, και οι οποίοι αγγίζουν το 1,7% ανά έτος.
Ατενίζοντας το μέλλον και κάνοντας κάποιους απλούς υπολογισμούς, 70/1,7=41, συμπεραίνουμε ότι σε 41 περίπου χρόνια ο πληθυσμός της γης θα φτάσει τα 14 δις από 7 περίπου που είναι σήμερα, και αν ήταν εφικτό να σταθεροποιηθεί αυτός ο ρυθμός αύξησης, το 2090 θα κατοικούν στον πλανήτη μας 28 δις άνθρωποι!!!
Αυτό φυσικά δεν είναι δυνατόν και, ή οι ρυθμοί θα πέσουν λαμβάνοντας ίσως αρνητικό πρόσημο, διότι είναι αδύνατον να χορτάσουν την πείνα τους τόσοι πολλοί άνθρωποι, ή το σύστημα θα καταρρεύσει με απρόβλεπτες συνέπειες. Πιθανότερο είναι να συμβεί το δεύτερο αν αναλογισθούμε με τι μυαλό πορευόμαστε σήμερα.
Παράλληλα ας πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα που αφορά την οικοδομική δραστηριότητα και υποθέσουμε ότι έχει ρυθμό αύξησης ανά έτος μεγαλύτερο της μονάδας. Τότε το «σενάριο» εξελίσσεται σε επιστημονική φαντασία. Βάση του χρονικού διπλασιασμού των νέων οικημάτων, οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στην κάλυψη ολόκληρου του πλανήτη με πολιτείες!!!
Ας μείνουμε όμως με τα 7 δισεκατομμύρια σημερινούς κατοίκους του πλανήτη μας. Εάν όλοι είχαν τη δυνατότητα να ζήσουν όπως ο μέσος σημερινός Άγγλος, όχι μόνο η γη δεν θα μπορούσε να μας ταΐσει μα θα χρειαζόμασταν ακόμη άλλους 3 γήινους πλανήτες. Και επειδή οι επιστήμονες που έκαναν τη μελέτη δεν υπολόγισαν τα σκουπίδια, θα χρειαζόμασταν ακόμη άλλον ένα γήινο πλανήτη, ίσως το Φεγγάρι, για να τον κάμουμε χωματερή!!!
Ολοκληρώνοντας τον συλλογισμό μας επιστρέφουμε συμπληρωματικά στο παράδειγμα με το αυτοκίνητο. Είπαμε ότι πατώντας γκάζι κάθε τρία δευτερόλεπτα η ταχύτητά του διπλασιάζεται. Αν υποθέσουμε ότι έχουμε φτάσει στην ταχύτητα των 128 χιλιομέτρων την ώρα και, η μεν μηχανή μας, ακόμη επιτρέπει αύξηση ταχύτητας, το οδόστρωμα όμως όχι, τότε αν συνεχίσουμε να πατάμε το γκάζι, εμείς και το αυτοκίνητό μας θα διαλυθούμε μέσα στα επόμενα τρία δευτερόλεπτα, καταστρέφοντας ακόμη ότι έμψυχο ή άψυχο βρεθεί μπροστά μας.
Συμπερασματικά επισημαίνουμε λοιπόν ότι ένας πολιτισμός που βασίζεται στον, κατά τακτά χρονικά διαστήματα, διπλασιασμό των ποσοτικών μεγεθών, φτάνει ταχύτατα στο τέλος του που δεν άλλο από την κατάρρευση και την καταστροφή.
28/10/08